Schade aan auto na ontbinding koopovereenkomst komt voor rekening verkoper
Na ontbinding van de koopovereenkomst, maar vóór teruglevering, wordt een auto beschadigd door een onbekende derde. Omdat de koper haar zorgplicht niet heeft geschonden, moet deze schade voor risico van de verkoper komen, zo oordeelt de rechtbank Rotterdam.
Een vrouw koopt voor haar zoon een tweedehandsauto van € 15.000. Op het moment van de aankoop stond de kilometerstand van de auto op ongeveer 124.000 kilometer. Als er drie dagen later problemen met de auto zijn, brengt de vrouw hem naar een autodealer. Daar wordt de auto uitgelezen en krijgt de vrouw te horen dat de kilometerstand op 4 januari 2016 179.014 kilometer bedroeg en op 28 mei 2021 betrof de stand 123.437 kilometer.
Ontbinding overeenkomst
De vrouw heeft hierop de koopovereenkomst per brief buitengerechtelijk ontbonden. De verkoper accepteert de ontbinding en met de vrouw worden er afspraken gemaakt over het ophalen van de auto en het (terug)betalen van de aankoopprijs. Bij het ophalen van de auto ziet de verkoper echter dat de banden van de auto lek zijn en dat er krassen op de buitenkant zitten. Hij besluit de auto daarom niet mee te nemen en het bedrag niet terug te betalen. De vrouw stapt hierop naar de rechtbank Rotterdam.
Gebreken
De koopovereenkomst mocht ontbonden worden, omdat de auto niet de eigenschappen had die zij als koper op grond van de overeenkomst mocht verwachten, zo stelt de vrouw. Door ontbinding van de overeenkomst is een ongedaanmakingsverbintenis ontstaan. Daarom moet de verkoper de aankoopprijs terugbetalen en de auto weer op zijn naam registreren.
De verkoper is het hier niet mee eens. Bij aankoop van de auto is meerdere keren aan de vrouw medegedeeld dat de voorgeschiedenis niet bekend was. De auto is voor een lager bedrag aangeboden dan de marktconforme waarde. De verkoper was bereid de auto weer bij de koper op te halen en de verkoopprijs terug te betalen, maar dat was op het moment dat de auto nog niet de gebreken had die er bij het ophalen wel bleken te zijn. Vanwege die gebreken is hij niet verplicht de auto terug te nemen, aldus de verkoper.
De vrouw stelt daarentegen goed voor de auto te hebben gezorgd. Op de ochtend van de terugverkoop was de auto nog onbeschadigd. Hij heeft steeds op een parkeerplaats in de buurt van haar huis gestaan. Voordat de verkoper de auto kwam ophalen, is er een onbekende auto langs gereden en daarna bleek de auto beschadigd te zijn. De vrouw vermoedt dat de verkoper daar iets mee te maken heeft. Zij is niet bereid de schade te laten herstellen, ook niet via de verzekeringsmaatschappij. Dat zou namelijk tot gevolg hebben dat zij haar schadevrije jaren kwijtraakt.
Zorgplicht
De vrouw heeft de koopovereenkomst ontbonden en de verkoper heeft die ontbinding geaccepteerd. Dit betekent dat de auto, vanaf het moment van de ontbinding, weer voor risico van de verkoper komt, zo stelt de rechtbank. Dat het risico bij de verkoper ligt, betekent niet dat de vrouw geen enkele verantwoordelijkheid meer had voor de auto. In dit geval moest zij er als een zorgvuldig schuldenaar voor zorgen dat de verkoper de auto weer terug kon nemen, vanaf het moment dat zij er redelijkerwijs vanuit moest gaan dat zij de koopovereenkomst zou gaan ontbinden. De zorgplicht betekent echter niet dat er een risicoaansprakelijkheid op de vrouw is komen te rusten. Er moet sprake zijn van een schending van de zorgplicht die aan de vrouw wordt toegerekend.
Geen extra veiligheidsmaatregelen
De vraag is dus of de vrouw iets heeft nagelaten wat zij wel had moeten doen om de schade aan de auto te voorkomen. De vrouw heeft verklaard dat zij de auto op een parkeerplaats in de buurt van haar huis had geparkeerd. De rechter ziet hierin geen schending van de zorgplicht; het is heel gebruikelijk dat een auto op een nabijgelegen parkeerplaats wordt gezet. De vrouw kan daarom niet worden verweten dat zij geen extra veiligheidsmaatregelen heeft genomen.
De zorgplicht voor een tweedehandsauto gaat niet zo ver dat de koper verplicht is om deze – na ontbinding van de koopovereenkomst – verzekerd te houden tegen schade die door anderen aan de auto wordt aangebracht. Omdat zo’n verzekering niet verplicht wordt geacht, is eventuele schade die derden aan de auto aanbrengen niet aan de koper toe te rekenen. In dit geval is de vrouw dus niet aansprakelijk voor de schade aan de auto.
Dat er wel een verzekering is die de schade dekt, maakt dit volgens de rechtbank overigens niet anders. Omdat de vrouw geen zorgplicht heeft, is er geen rechtsgrond die haar verplicht om van die verzekering gebruik te maken, zeker niet nu zij – onweersproken – heeft gesteld dat dit financiële gevolgen voor haar zal hebben.
De verkoper zal daarom de auto moeten terugnemen en het aankoopbedrag aan de vrouw moeten terugbetalen, zo oordeelt de rechtbank.
