Internationale incasso; Europees betalingsbevel

Buitenlandse debiteur betaalt niet
U kent het wel. U levert vlekkeloos zaken of diensten aan een klant buiten Nederland. De klant is tevreden, maar betaalt niet. Na wat telefoontjes en e-mails (en evenveel loze beloftes) blijft het stil. Voor zulke situaties is er de Europese betalingsbevelprocedure. Dit is een procedure waardoor het in alle EU-lidstaten, behalve Denemarken, mogelijk is om onbetwiste vorderingen snel en zonder veel kosten te incasseren. Dit is een gestandaardiseerde procedure waarin u aan de hand van een formulier een verzoek doet aan de bevoegde rechter om een betalingsbevel uit te vaardigen aan uw debiteur.  Belangrijke voordelen: mits uw verzoek aan de vereisten voldoet, wordt het bevel gegeven zonder dat uw debiteur vooraf wordt gehoord en bijstand door een advocaat is niet verplicht.

Vereisten Europees betalingsbevel
De vereisten voor een Europees betalingsbevel zijn de volgende:

-    de debiteur moet in een (ander) EU-land zijn gevestigd;
-    het verzoek moet worden gericht aan de bevoegde rechter;
-    het juiste formulier moet in de juiste taal worden gehanteerd;
-    de vordering moet voortvloeien uit een overeenkomst; 
-    er moet een specifiek bedrag worden gevorderd; 
-    de vordering moet opeisbaar zijn op het tijdstip waarop het verzoek wordt ingediend; 
-    de vordering moet niet door de debiteur worden betwist.

Welke rechter
U kunt niet zonder meer terecht bij de Nederlandse rechter. Het uitgangspunt (ook bij andere procedures) is dat de rechter bevoegd is van de woonplaats van de debiteur. 
Partijen kunnen van dit uitgangspunt contractueel afwijken. Vaak wordt daartoe in algemene voorwaarden een zogenaamd forumkeuzebeding opgenomen. Let wel: de EEX-verordening stelt strenge eisen aan een forumkeuzebeding, zodat een beding dat uitsluitend is opgenomen in algemene voorwaarden vaak niet geldig is. Om zeker te zijn van de rechtsgeldigheid van een forumkeuze dient u het forumkeuzebeding uitdrukkelijk op te nemen in de overeenkomst zelf.  
Als er geen rechtsgeldige forumkeuze is overeengekomen, kunt u wellicht alsnog bij de Nederlandse rechter terecht. Ook bevoegd is de rechter van de plaats (in een lidstaat) waar de zaken of diensten volgens de overeenkomst geleverd werden of geleverd hadden moeten worden. Als u levering af fabriek of af magazijn (ex works) bent overeengekomen of wanneer u aan een transporteur in Nederland hebt afgeleverd, kunt u bij de Nederlandse rechter terecht. De rechtbank Den Haag neemt exclusief kennis van verzoeken tot een Europees betalingsbevel. 

De gegevens op het formulier
Het verzoek moet worden ingesteld via een formulier. Het gaat om het standaardformulier A van bijlage I van de EBB-verordening, dat beschikbaar is in alle officiële talen van de Europese Unie. Het formulier moet worden ingevuld in een taal die wordt aanvaard door de betreffende rechter. Op het formulier moeten onder meer de gegevens van partijen, het bedrag van de schuldvordering (inclusief rente en kosten) en de grondslag ervan worden vermeld. De opeisbaarheid van de vordering moet duidelijk worden gesteld. De verzoeker moet ook aangeven over welke bewijsmiddelen hij beschikt. 

De procedure
Nadat het verzoek om een Europees betalingsbevel is ingediend, behandelt de rechter dit verzoek zo snel mogelijk, normaliter binnen 30 dagen. De verzoeker is voor het starten van de Europees betalingsbevelprocedure gerechtskosten (griffierecht) verschuldigd. Dat is niet hoger dan de bedragen die voor de specifieke claim verschuldigd zijn op grond van het nationale procesrecht van het aangezochte gerecht. Het verzoek om een Europees betalingsbevel wordt pas behandeld nadat het griffierecht is voldaan.
Bevat het verzoek om een Europees betalingsbevel niet alle op grond van de EBB-verordening te vermelden gegevens, dan wordt de verzoeker alsnog in de gelegenheid gesteld enig verzuim in dat kader te herstellen, tenzij de vordering kennelijk ongegrond is of als het verzoek niet-ontvankelijk is. De rechter wijst het verzoek af als niet is voldaan aan de daaraan in de EBB-verordening gestelde eisen of als de vordering kennelijk ongegrond is. Tegen een afwijzing kunt u niet in hoger beroep. Wel kunt u een nieuw EBB-verzoek indienen of een andere procedure aanhangig maken. Kortom: een gewone procedure blijft mogelijk. Als er geen bijzonderheden zijn, dan vaardigt de rechter het Europees betalingsbevel uit. De rechter zorgt ervoor dat het betalingsbevel aan de verweerder wordt betekend of ter kennis wordt gebracht. 

Verweer
De debiteur heeft de gelegenheid om binnen 30 dagen nadat het Europees betalingsbevel aan hem is betekend of ter kennis is gebracht, kenbaar te maken dat hij de vordering betwist. Hij hoeft geen toelichting te verstrekken. Als hij de vordering immers betwist, is niet langer sprake van een onbetwiste vordering en wordt dus niet aan de vereisten van de procedure voldaan. Enerzijds is de procedure voor u dus heel gemakkelijk, anderzijds is ook het frustreren van de procedure eenvoudig. 
Dient de debiteur een verweerschrift in, dan wordt de procedure volgens het gewone procesrecht voortgezet. De schade is daardoor beperkt tot tijdverlies. U hoeft niet opnieuw griffierecht te betalen. Wel is dan mogelijk de bijstand van een advocaat vereist. Als u aanhangsel II bij formulier A hebt ingevuld waarin u kenbaar maakt dat u de procedure wilt staken als er verweer wordt gevoerd, dan wordt de procedure niet voortgezet. Het is dus als verzoeker belangrijk om niet per ongeluk alle formulieren in te vullen. Hebt u dat toch gedaan en er wordt verweer gevoerd, dan moet u de zaak opnieuw aanhangig maken en bent u opnieuw griffierecht verschuldigd. Wordt er geen (of ontijdig) verweer gevoerd, dan verklaart het gerecht het bevel “onverwijld” uitvoerbaar. Dat bevel wordt in alle lidstaten erkend en kan direct ten uitvoer worden gelegd. Er is geen mogelijkheid tot verzet tegen de erkenning van het bevel. Slechts in uitzonderlijke omstandigheden kan door de debiteur om een heroverweging of schorsing worden verzocht.

Conclusie
De Europees betalingsbevelprocedure is snel en goedkoop, vooral als de Nederlandse rechter bevoegd is. Het starten er van is heel eenvoudig. Het voeren van verweer is echter nog gemakkelijker. Deze procedure heeft alleen zin als de vordering daadwerkelijk onbetwist is. Daardoor is de procedure ongeschikt als pressiemiddel. Als de procedure wordt ingezet en er wordt toch verweer gevoerd, dan is de “schade” beperkt tot tijdverlies. STIPT. advocaten helpt u graag bij het beoordelen van de mogelijkheden om een verzoek tot een voorlopig betalingsbevel met succes in te dienen.