Pand gekraakt? Eigenaar kan ontruiming afdwingen bij civiele rechter en strafrechter
Als krakers een bedrijfsloods in bezit nemen, stapt de eigenaar naar de voorzieningenrechter. Omdat de krakers geen verweer voeren, is de situatie snel duidelijk: ze moeten eruit.
Een man is eigenaar van de bedrijfsloods, die sinds anderhalf jaar niet meer wordt gebruikt. Hij krijgt een mail van vijf krakers dat zij een week eerder hun intrek hebben genomen in de loods en dat zij met de man willen overleggen om daar te kunnen blijven. Hij laat hen snel weten dat ze eruit moeten. Vervolgens krijgt hij een brief van de gemeente: bewoning van de loods is in strijd met het bestemmingsplan. Deze overtreding moet uiterlijk over een maand zijn beëindigd, anders wordt er gehandhaafd en dan zijn de kosten voor rekening van de loodseigenaar.
Ontruimen
Nu de krakers niet vertrekken, ziet de man maar één mogelijkheid: hij verzoekt de kantonrechter (voorzieningenrechter) van de rechtbank Zeeland-West-Brabant de krakers te veroordelen het pand te ontruimen en te verlaten. Om druk op de ketel te zetten vordert hij een dwangsom van € 1.000 per dag voor iedere dat de krakers blijven zitten.
Dwangsom
De krakers verschijnen niet ter zitting en hebben ook niet tijdig een schriftelijk antwoord ingediend of om uitstel verzocht. Daarmee staan de stellingen van de man vast. Wat de man vordert, komt de voorzieningenrechter niet onrechtmatig of ongegrond voor, zodat dit wordt toegewezen: een ontruimingstermijn van drie dagen (na betekening van dit vonnis) en een herkraaktermijn van een jaar. Ook de te verbeuren dwangsommen worden toegewezen, maar de rechter verbindt daar een maximum aan van € 3.000. Omdat de krakers verliezen, worden zij hoofdelijk in de proceskosten veroordeeld: € 896.
Strafbaar
Kraken is sinds de Wet kraken en leegstand (2010) verboden, en dus strafbaar. De eigenaar van een gekraakt pand kan aangifte doen van huisvredebreuk. Tot 1 juli 2022 leidde een aangifte niet altijd tot een (snelle) ontruiming. Op die dag trad de Wet handhaving kraakverbod in werking, waardoor ontruimingen sneller kunnen plaatsvinden. Of dit in de praktijk ook gebeurt, is nog niet duidelijk. Daarvoor moet de wet eerst worden geëvalueerd. Dit is overigens de strafrechtelijke route. In deze zaak werd de civiele route gevolgd. Dan kan ontruiming worden gevorderd op basis van onrechtmatig gebruik van een pand, en door het opleggen van dwangsommen zullen veel krakers eieren voor hun geld kiezen.
