Werknemer verslaapt zich regelmatig: arbeidsovereenkomst mag ontbonden worden

Een werknemer verslaapt zich regelmatig, ook na officiële waarschuwingen en een door de werkgever bekostigd hulptraject. Nu sprake is van verwijtbaar handelen of nalaten mag de arbeidsovereenkomst ontbonden worden, oordeelt de kantonrechter. Maar het is geen ernstig verwijtbaar handelen of nalaten en daarom heeft de man recht op een transitievergoeding.

Een buschauffeur krijgt door zijn echtscheiding psychische problemen. Hij piekert veel, waardoor hij slecht slaapt. Hij verslaapt zich regelmatig en komt dan te laat op zijn werk. Na een aantal gesprekken met zijn werkgever krijgt hij psychologische hulp aangeboden, op kosten van het vervoersbedrijf. Na dit traject waarschuwt zijn leidinggevende hem: verslaapt hij zich weer, dan volgt een disciplinaire maatregel.

Officiële waarschuwingen

Als de man daarna te laat komt voor het tweede deel van een (gebroken) dienst omdat hij zich vergist in het aanvangstijdstip, krijgt hij een officiële waarschuwing. Een half jaar later komt hij weer te laat, waarop een laatste officiële waarschuwing volgt met een proeftijd van een jaar. Hij krijgt daarbij opnieuw psychologische hulp, die het vervoersbedrijf ook betaalt. Wanneer hij zich ook daarna toch weer verslaapt, stapt zijn werkgever naar de rechtbank om de arbeidsovereenkomst te laten ontbinden op grond van verwijtbaar handelen of nalaten.

Ernstig verwijtbaar handelen

De werkgever voert aan dat een correcte toepassing van de dienstregeling van groot belang is. Een rit die niet op tijd is (te weten met meer dan drie minuten vertraging) wordt aangemerkt als een uitgevallen rit, waarvoor het bedrijf geen exploitatiebijdrage krijgt. Het structureel te laat komen of zich verslapen, zonder dat de werknemer daar een al dan niet redelijke verklaring voor heeft, levert volgens het vervoersbedrijf verwijtbaar handelen dan wel nalaten op. Het bedrijf vraagt de kantonrechter daarom de arbeidsovereenkomst op die grond te ontbinden. Daarnaast is volgens de werkgever sprake van een verstoorde arbeidsverhouding. Ook is sprake van ernstig verwijtbaar handelen of nalaten. Daarom heeft de man geen recht op een transitievergoeding en moet de arbeidsovereenkomst op zo kort mogelijke termijn worden ontbonden.

Overplaatsing

De werknemer wil dat het verzoek om ontbinding wordt afgewezen. Er is volgens hem geen sprake van verwijtbaar handelen of nalaten en een verstoorde arbeidsverhouding is er evenmin. Na het psychologische traject ging het steeds beter met hem, hij kreeg weer meer grip op het leven. De officiële waarschuwing met disciplinaire maatregel, nadat hij zich had vergist in het dienstrooster, wierp hem echter ver terug. Enerzijds werd hij geholpen door zijn werkgever, maar anderzijds werd hij voor zijn gevoel veroordeeld. Hij heeft bovendien aangegeven graag naar een andere vestiging te willen waar op een andere manier wordt gepland en werknemers zelf kunnen aangeven welke blokken ze willen werken. Hij is daarna op een overplaatsingslijst gezet, maar van overplaatsing is het nooit gekomen, terwijl dit zijn werk-privé balans wel ten goede zou komen: hij zou zich dan niet meer verslapen. Tot slot voert de man aan dat hij zijn baan graag wil houden en dat hij zijn leven steeds meer op de rails krijgt. Het verslapen overkomt hem incidenteel in periodes waarin het minder goed gaat met zijn geestelijke gesteldheid, ook al zet hij dan meerdere wekkers.

Ontbinding arbeidsovereenkomst 

De kantonrechter is van oordeel dat de arbeidsovereenkomst ontbonden mag worden. Van een buschauffeur kan worden verlangd dat hij stipt op tijd met zijn dienst begint, ongeacht het aanvangstijdstip. Vast staat dat deze werknemer zich hier niet aan hield, nu hij zich zo nu en dan verslaapt. Dit verslapen is een omstandigheid die in de risicosfeer van de werknemer ligt. Aan dit verslapen ligt geen ziekte ten grondslag, maar de geestelijke gesteldheid in periodes waarin hij zich privé in lastige omstandigheden bevindt. Dan verzaakt hij soms een van zijn primaire verplichtingen als werknemer, namelijk het op tijd op het werk zijn. Dit levert naar het oordeel van de kantonrechter een verwijtbaar handelen of nalaten op. Dat het verslapen hem 'overkomt', zoals de man zelf stelt, maakt dat niet anders: het is aan hem om dat te voorkomen.

Is dit handelen of nalaten van de buschauffeur zodanig dat van de werkgever in redelijkheid niet kan worden gevergd de arbeidsovereenkomst te laten voortduren? De werkgever heeft de chauffeur meerdere malen hulp aangeboden. Ondanks de twee hulptrajecten verslaapt de man zich nog steeds: weliswaar niet vaak, maar wel met enige regelmaat. Ook na de hulptrajecten heeft de werkgever de man niet aan zijn lot overgelaten en is hij met hem in gesprek gebleven. Net als de werkgever verwacht ook de kantonrechter niet dat de verslaap-problemen na een overplaatsing definitief voorbij zullen zijn, omdat de man ook dan ingeroosterd zal worden in vroege diensten. Dit alles maakt dat van de werkgever niet kan worden verlangd dat het verslapen nog langer wordt getolereerd.

Transitievergoeding

Volgens de kantonrechter is echter geen sprake van ernstig verwijtbaar handelen of nalaten, zoals de werkgever heeft beoogd. Daarbij wijst de rechter op de frequentie waarmee de man zich verslapen heeft, waarbij van 'schering en inslag' nou ook weer geen sprake is. De man heeft bovendien geprobeerd iets aan zijn verslaap-probleem te doen. Nu geen sprake is van ernstig verwijtbaar handelen of nalaten moet de opzegtermijn in acht worden genomen en heeft de man recht op een transitievergoeding (€ 14.788,78).

ECLI:NL:RBNNE:2022:4375

Contact opnemen

Proeftijd
Een proeftijd is een periode waarin de werkgever en werknemer de gelegenheid wordt gegeven om met elkaar kennis te maken en de werksituatie uit te proberen (artikel 7:652 BW). Een proeftijd dient schriftelijk te zijn overeengekomen. Bij een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd kan een proeftijd van ten hoogste twee maanden worden overeengekomen. Bij een arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd (mits langer dan zes maanden) kan een proeftijd worden overeengekomen worden van een maand (als de overeenkomst korter duurt dan twee jaar) of twee maanden (als de overeenkomst langer duurt dan twee jaar). Tijdens de proeftijd kunnen zowel de werkgever als de werknemer de arbeidsovereenkomst direct opzeggen. Als een proeftijdbeding niet voldoet aan de eisen die de wet stelt is het beding nietig.
Meer info »
Arbeidsovereenkomst
De overeenkomst waarbij de werknemer zich verbindt om in dienst van de werkgever, tegen loon gedurende zekere tijd arbeid te verrichten. Drie elementen dienen aanwezig te zijn om te kunnen spreken van een arbeidsovereenkomst: arbeid (persoonlijk verricht door de werknemer), loon (veelal in geld) en een gezagsverhouding.
Meer info »
Ontbinding
Ontbinding een van de manieren waarop een overeenkomst kan worden beëindigd. Artikel 6:265 Burgerlijk Wetboek bevat een ontbindingsbevoegdheid voor het geval dat de wederpartij tekortschiet in de nakoming van zijn contractuele verplichtingen. Je kunt dan de overeenkomt ontbinden, tenzij de tekortkoming zodanig gering is dat die geen ontbinding rechtvaardigt. Andere gronden voor ontbinding zijn bijvoorbeeld dat, wanneer je als consument iets gekocht hebt, het aangekochte product gebrekkig is, of waneer er sprake is van onvoorziene omstandigheden. Ontbinding heeft tot gevolg dat de overeenkomst wordt geacht nooit te hebben bestaan. De reeds verrichte prestaties of gedane betalingen moeten ongedaan worden gemaakt, dus moeten - voor zover mogelijk - 'teruggedraaid' worden.
Meer info »
Kantonrechter
De kantonrechter is belast met de behandelingen van bepaalde soorten zaken, namelijk: civiele zaken tot een bedrag van EUR 25.000,-, arbeidszaken, huurzaken, consumentenkoopzaken en consumentenkredietzaken. Verder gaat de kantonrechter ook over zaken met betrekking tot bewind, curatele, mentorschap en het verwerpen of aanvaarden van erfenissen. Het is bij een kantonrechter niet verplicht om een advocaat in te schakelen.
Meer info »
Opzegtermijn
De opzegtermijn is de termijn die in acht genomen moet worden bij de opzegging van de arbeidsovereenkomst (artikel 7:672 BW). De wet bepaalt dat de opzegtermijn voor een werknemer één maand is, en dat de opzegtermijn voor een werkgever afhankelijk is van de duur van het dienstverband: (i) minder dan 5 jaar is 1 maand, (ii) tussen vijf en tien jaar is 2 maanden, (iii) tussen tien en vijftien jaar is 3 maanden, (iv) meer dan vijftien jaar is 4 maanden. Partijen kunnen schriftelijk afwijken van de wettelijke opzegtermijn.
Meer info »
Transitievergoeding
Een transitievergoeding is de wettelijke ontslagvergoeding, die werkgever bij ontslag aan werknemer verschuldigd is, tenzij de werknemer ernstig verwijtbaar heeft gehandeld (artikel 7:673 BW). Als de werknemer zelf opzegt bestaat er géén recht op een transitievergoeding. Sinds 1 januari 2020 heeft iedere werknemer, ongeacht of er sprake is van een tijdelijk contract, vanaf dag 1 recht op transitievergoeding bij ontslag. De hoogte van de transitievergoeding bedraagt 1/3 maandsalaris per gewerkt jaar.
Meer info »