Rechtszaak eindigt na 42 jaar met veroordeling tot betaling van bijna 92 miljoen
Met de beslissing van de gemeente Vijfheerenlanden om niet in cassatie te gaan tegen de uitspraak van het Gerechtshof Den Haag, komt een definitief einde aan de procedure die werd gestart in 1980. Ook de wederpartij van de gemeente, Niemans Beton, gaat niet in cassatie. De onderneming vorderde aanvankelijk een schadevergoeding van 117,5 miljoen gulden van de gemeente. Eind vorig jaar werd de vordering (gedeeltelijk) toe gewezen en werd de gemeente tot betaling van een bedrag van bijna 92 miljoen euro (EUR 91.943.431,44) veroordeeld. Bijna twee derde van dit bedrag bestaat uit rente.
Wat is er gebeurd?
In 1971 besloten het toenmalige industrieschap Hagestein-Vianen (gemeente Vijfheerenlanden is de rechtsopvolger) en Niemans tot een grondruil. Niemans was destijds een van de grootste betonpalenproducenten van Nederland en maakte als enige zogenoemde voorgespannen betonpalen. Door de grondruil zou Niemans een nieuwe fabriek kunnen bouwen op het naastgelegen stuk grond. Met de grondruil in het vooruitzicht, startte Niemans met de bouw van een deel van de fabriek om het eigen terrein. In 1975 liet de gemeente weten "zich niet gebonden te achten" aan de overeenkomst en ging de grondruil niet door. De fabriek kon niet worden afgebouwd en Niemans zag concurrenten er met de omzet en winst vandoor gaan. In 1982 werd de grond alsnog geleverd, maar Niemans meende door de zeven jaar uitstel schade te hebben geleden en stelde de gemeente Vianen hiervoor aansprakelijk.
Tijdens een rechtszaak van tien jaar, stelden achtereenvolgens de rechtbank, het gerechtshof en de Hoge Raad vast dat de gemeente een wanprestatie had geleverd. Vervolgens begon Niemans in 1990 een schadestaatprocedure tegen de gemeente (dat is een procedure die enkel gaat over de vaststelling van schade omdat de aansprakelijkheid al in een eerdere procedure is vastgesteld). Deze procedure belandde in 1994 bij het hof. Uiteindelijk hebben de door het hof benoemde deskundigen eind vorig jaar vastgesteld dat Niemans aanvankelijk een schade van circa 28 miljoen euro heeft geleden. Dit bedrag moet volgens de wet worden vermeerderd met rente vanaf het tijdstip dat de schade is geleden tot het moment dat wordt betaald, waardoor de gemeente werd veroordeeld tot betaling van ongeveer 92 miljoen euro aan Niemans.
Omdat geen van de partijen in cassatie is gegaan, is met deze veroordeling een einde gekomen aan de langstlopende rechtszaak van Nederland.